Tác hại của một số chất có trong nước

+ Asen có trong đá và quặng :
+ Asen có trong đất và vỏ phong hóa 
+ Asen có trong không khí và nước 
+ Asen có trong sinh vật
+ Asen trong trầm tích bở rời. 
Về mặt sinh học , Asen là một chất độc có thể gây ung thư da và phổi . Mặt khác as có vai trò trong trao đổi nuclein , tổng hợp protit và hemoglobin. As ảnh hưởng đến thực vật như một chất cản trở trao đổi chấtlàm giảm mạnh năng suất , đặc biệt trong môi trường thiếu photpho. Độc tính của các hợp chất As đối với sinh vật dưới nước tăng dần theo dãy Arsen- Arsenit - Arsenat - hợp chất As hữu cơ. 
As hóa trị 3 có độc tính cao hơn As hóa trị 5. Môi trường khử là điều kiện thuận lợi cho nhiều hợp chất As chuyển từ hóa trị 5 sang hóa trị 3. Trong những hợp chất As thì H3AsO3 độc hơn H3AsO4. Dưới tác dụng của các yếu tố oxy hóa trong đất thì H3AsO3 có thể chuyển thành dạng H3AsO4. Thế oxy hóa khử , độ PH của môi trường ... là những yếu tố quan trọng tác động tăng hay giảm sự độc hại của As trong môi trường sống .
Các nhà máy nhiệt điện , các nhà máy xi măng đốt than đá làm năng lượng ( Chinfon , Hoàng Thạch , Hà Tiên , Nghi Sơn ..) nhà máy nhiệt luyện là một trong số những nguồn lớn cung cấp As cho môi trường , Ngoài ra trong phân bón , thuốc bảo vệ thực vật chứa As phát tán vào môi trường nước và trầm tích . Trong chiến tranh kẻ thù đã sử dụng nhiều hóa chất độc hại có chứa As vào Việt Nam.
Người ta đã phát hiện nhiều vùng ô nhiễm đất , nước thực vật bởi As ở Băngladet , Ấn Độ , Mỹ , Ý , Nhật ...như trên các báo đã đưa.
Tại Việt Nam , nước đất ở một số khu vực thuộc Hải Phòng , Bắc Giang , Thanh Hóa , Nam Định, Trà Vinh , Cần Thơ , Bến Tre ,TPHCM ,Cà Mau, Bạc Liêu, Vũng Tàu, Phú Yên Quảng Ngãi...  có hiện tượng ô nhiễm As .
Có một số giải pháp công nghệ để xử lý As trong nước ngầm như sau:+ Tạo kết tủa /lắng 
+ Keo tụ / lắng
+ Hấp phụ 
+ Oxy hóa
+ Lọc
+ Lọc màng
+ Sử dụng năng lượng ánh sáng mặt trời  Nước giếng khoan nhiễm sắt, amôni…Hiện tượng nước giếng khoan tác dụng với nước chè thì ngay lập tức nước sẽ chuyển sang màu tím thẫm. Đấy là hiện tượng nguồn nước này đã và đang nhiễm chất sắt rất cao. Nguồn nước mà nhiễm chất sắt thì không có tác hại tới sức khoẻ con người. Biểu hiện thường thấy của nó chỉ là xuất hiện mùi tanh. Khi mùi tanh quá cao thì khó để pha chè và dùng trong ăn uống. Vì vậy, ở nhiều khu dân cư có điều kiện họ thường xây bể và cho cát, sỏi,... để lọc nước. Tuy nhiên, trong điều kiện hiện nay của các đô thị, nhất là những khu đô thị mới với áp lực đất chật người đông, thì ít người có điều kiện lọc nước bằng cát sỏi... Trong một lít nước thì chỉ cho phép hàm lượng 1,5 chất Amoni trở xuống thì sẽ không ảnh hưởng đến sức khoẻ người dân. Trong khi nồng độ Amoni trong nước ở khu vực này đã lên tới 12- 15 (tức gấp từ 7- 10 lần hàm lượng cho phép). Mặc dù bản thân Amoni không gây bệnh và cũng không có tác dụng gì tới sức khoẻ con người. Tuy nhiên, nếu khi nước mang hàm lượng Amoni quá cao, đến một lúc nào đó nó sẽ chuyển hoá thành chất Nitơ. Chất Nitơ lại có tác dụng không tốt tới sức khoẻ con người. Theo đánh giá, mẫu nước mà chúng tôi thử nghiệm cũng có hàm lượng nhiễm Ni tơ cao tới từ 7- 10 lần so với tiêu chuẩn cho phép sử dụng. Biểu hiện của chất Nitơ cao trong nước, khi luộc thịt, để trong một thời gian nhất định, tự nhiên miếng thịt rất dễ chuyển thành màu đỏ. Khi nước nhiễm Nitơ cao thì sẽ là nguồn gốc gây nên các bệnh về đường hô hấp cho trẻ nhỏ. Đặc biệt với những trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi trở xuống. Nitơ trong nước cao còn có thể là nguồn gốc gây ra bệnh ung thư đối với người lớn.Nước giếng khoan nhiễm amomi quá caoTheo tiêu chuẩn cho phép của Việt Nam, giới hạn hàm lượng amoni phải dưới 1,5mg/lít. Tuy nhiên, môt số nơi hàm lượng amoni đều vượt ngưỡng cho phép gấp nhiều lần. Nước nhiễm amoni còn đặc biệt nguy hiểm cho người sử dụng vì khi nước đã nhiễm chất này, chúng có thể chuyển hoá thành nitrit bất kỳ lúc nào. Và nước đã nhiễm nitrit thì cũng có thể chuyển hoá trở lại thành nước nhiễm amoni. Do đó, không thể biết thời điểm các chất chuyển hoá để phòng tránh.

Hiểu lầm 1: Nước của tôi trong như pha lê và vị rất ngon, vì vậy tôi không phải lo về asen 
SỰ THẬT 1: Asen không mầu, không mùi và không vị 

Hiểu lầm 2: Tôi luôn luôn đun sôi nước trước khi sử dụng, vì vậy tôi không phải lo về asen 
SỰ THẬT 2: Đun sôi nước chỉ diệt khuẩn, không loại bỏ được asen 

Hiểu lầm 3: Tôi đã uống nước chưa được lọc nhiều năm nay rồi mà chẳng có vấn đề gì, vì vậy tôi không phải lo về asen 
SỰ THẬT 3: Các dấu hiệu bị nhiễm độc asen chỉ có thể xuất hiện sau 5 đến 10 năm 

Hiểu lầm 4: Tôi toàn dùng nước máy vì vậy tôi không phải lo về asen 
SỰ THẬT 4: Các nghiên cứu cho thấy rằng một số khu vực thành thị tại Việt Nam, nước máy vượt quá giới hạn cho phép về asen. 

Hiểu lầm 5: Tôi uống nước đóng chai, vì vậy tôi không phải lo về asen 
SỰ THẬT 5: Nước đóng chai không phải hoàn toàn an toàn hơn nước máy. Thông thường, nước đóng chai cũng không tốt hơn nước máy vì cũng có thể có hoặc không được lọc.Hơn 1/5 dân số VN đang ăn nước giếng khoan và có nguy cơ nhiễm asen. Tuy nhiên người nhiễm chất độc này thường bị ngộ nhận là bệnh da liễu. Sáng nay, Bộ Y tế đã công bố hướng dẫn chẩn đoán dấu hiệu nhiễm độc asen.  Triệu chứng nhiễm độc mạn tính xuất hiện sau 3 năm dùng nước nhiễm độc hoặc sớm hơn nếu nồng độ asen cao. Tuy vậy ở Việt Nam, loại bệnh này vẫn ít được các bác sĩ biết đến. Biểu hiện bệnh có thể bị nhầm với các vấn đề da liễu. Về lâu dài, asen cũng có thể gây ra tiểu đường, nhồi máu cơ tim, sẩy hoặc lưu thai..., song ít được nghĩ tới. Để có thể phát hiện sớm các ca nhiễm độc asen trong cộng đồng, sáng nay, Bộ Y tế đã giới thiệu quy trình hướng dẫn chẩn đoán và xử trí nhiễm độc asen. Theo đó, bệnh nhân thường có những biểu hiện sau: Xuất hiện các mảng dày sừng: Trên lòng bàn tay bàn chân nổi lên các sẩn giống như mụn cơm, bé bằng hạt tấm rồi lớn dần bằng hạt đậu xanh hay hạt lạc, lan rộng thành mảng. Chúng thường mọc đối xứng hai bên, đôi khi xuất hiện cả ở lưng, bụng, đùi, cẳng chân, cánh tay. Da vùng này vàng, có thể có vết nứt nẻ. Tăng hoặc giảm sắc tố da: Các nốt đen thâm nhỏ (bằng phẳng hoặc nổi cao) có thể xuất hiện khắp nơi, nhất là vùng được che kín như ngực, bụng, cẳng chân. Ngoài ra, có thể xuất hiện các nốt nhỏ trắng, phẳng, ở bụng, lưng, ngực, ngang thắt lưng, cẳng tay cẳng chân. Giảm hoặc tăng sắc tố thường xuất hiện trong giai đoạn đầu. Tê buốt đầu ngón tay ngón chân: Là biểu hiện tắc mạnh đầu chi. Từ tê, bệnh nhân dần cảm thấy đau buốt. Do thiếu máu, các ngón có thể bị hoại tử. Các biểu hiện khác bao gồm sạm da từng đám lan tỏa, rụng tóc nhiều, tê tay chân, rối loạn tiêu hóa, xơ gan, tăng huyết áp, nhiễm độc thai nghén, sinh con nhẹ cân, sẩy thai... Hiện nay, chưa có cách để tẩy độc asen. Những gì có thể làm khi phát hiện bệnh là ngừng dùng nước nhiễm asen để ăn uống và điều trị các triệu chứng. Chẳng hạn, với triệu chứng dày sừng, cần dùng thuốc tiêu sừng; hoặc điều trị các bệnh phát sinh khác. Để đề phòng nhiễm độc, các hộ dân dùng nước giếng khoan cần dùng bể lọc có giàn phun mưa nếu nước nhiễm sắt nhiều (5mg/l trở lên). Những trường hợp còn lại cần dùng thiết bị lọc asen. Khi có những biểu hiện nghi ngờ, cần đi khám và xét nghiệm nước tiểu, tóc. Hiện có hai cơ sở được phép chẩn đoán xác định nhiễm độc asen, đó là Viện Y học lao động và vệ sinh môi trường (Yersin, Hà Nội) và Viện Vệ sinh y tế công cộng (TP HCM). "Các điều tra sơ bộ ở một số địa phương cho thấy, hàm lượng asen trong nước ngầm ở nhiều nơi vượt quá tiêu chuẩn cho phép đối với nước ăn uống và sinh hoạt, cao nhất là Hà Nam, Hà Nội, Hưng Yên, Hà Tây, Phú Thọ... Hàm lượng asen ở một số điểm cao gấp nhiều lần mức cho phép như Quỳnh Lôi (Hà Nội) gấp 30 lần, Lâm Thao (Phú Thọ) gấp 50-60 lần, Lý Nhân (Bình Lục, Hà Nam) gấp 50 lần. Riêng tại Hà Nội, 69% mẫu nước tầng trên và 48% mẫu nước tầng dưới được kiểm nghiệm có nồng độ asen cao hơn tiêu chuẩn. Tỷ lệ asen trong nước sông Hồng và các hồ khu vực ngoại thành cũng không đủ tiêu chuẩn để làm nước ăn uống và sinh hoạt. "

Nguồn tin: Trung tâm Nước SH và VSMT nông thôn Thái Nguyên